Kế hoạch Nguyên liệu (MRP): Từ Lý thuyết đến Thực tế

Kế hoạch Nguyên liệu là công cụ đắc lực giúp cải thiện hiệu suất sản xuất, giảm thiểu tồn kho và đáp ứng nhanh chóng nhu cầu của khách hàng. Từ lý thuyết đến thực tiễn, từ việc đối mặt với thách thức đến việc tận dụng công nghệ tiên tiến. Hãy cùng 3DS khám phá sức mạnh của MRP và cách nó có thể hỗ trợ doanh nghiệp của bạn đạt được những mục tiêu sản xuất mong muốn.

1 – Đôi nét về Manufacturing Resource Planning (MRP)

MRP, viết tắt của Manufacturing Resource Planning (MRP) hay Materials Requirement Planning (còn gọi là MRP II), là hoạt động hoạch định tài nguyên cần thiết d0ảm bảo quá trình sản xuất của doanh nghiệp hoạt động xuyên suốt, hiệu quả.Trong đó, MRP được áp dụng rộng rãi trong ngành công nghiệp sản xuất, từ sản xuất ô tô, công nghiệp chế tạo máy, thực phẩm, đến ngành công nghiệp hàng không.

Ngoài ra, việc triển khai MRP còn tạo ra sự tác động đến các hoạt động khác trong mô hình chuỗi giá trị của doanh nghiệp, bao gồm:

• Quá trình sản xuất: MRP giúp lập kế hoạch và điều phối nguồn lực cần thiết cho quá trình sản xuất, nhằm đảm bảo quy trình diễn ra suôn sẻ và hiệu quả.
• Quản lý tồn kho: Doanh nghiệp có thể tối ưu được khoản chi phí tồn kho với việc dự báo chính xác nhu cầu nguyên vật liệu trong quá trình sản xuất
• Chất lượng dịch vụ: Đảm bảo lượng sản phẩm được sản xuất ra phù hợp với nhu cầu của thị trường, đảm bảo thời gian khách hàng nhận được sản phẩm. Cuối cùng, Quá trình kinh doanh trở nên hiệu quả hơn.
• Ra quyết định: Việc ra quyết định trong việc tối ưu các hoạt động trong chuỗi cung ứng / chuỗi giá trị (bao gồm: Sản xuất, mua hàng, Quản lý tồn kho) của doanh nghiệp cũng dễ dàng hơ

Tóm lại, MRP là một công cụ quan trọng và thiết yếu cho các công ty sản xuất, giúp doanh nghiệp quản lý nguồn lực trong quá trình lên kế hoạch sản xuất và quản lý tồn kho hiệu quả, từ đó tối ưu hóa quá trình sản xuất và cải thiện sự hài lòng của khách hàng.

2 – Nguyên lý hoạt động của MRP

Triển khai MRP dựa trên 4 nguyên lý chính: Dự báo nhu cầu, Xác định nguyên liệu cần thiết, Lập lịch sản xuất và Theo dõi và điều chỉnh. Trong đó, 

• Dự báo nhu cầu là Bước quan trọng trong hoạt động sản xuất và ảnh hưởng đến các quyết định, công việc dự báo nhu cầu dựa trên lịch sử đơn hàng, thị trường, hoặc kế hoạch kinh doanh của doanh nghiệp
• Xác định nguyên liệu cần thiết là bước đánh giá và chuẩn bị tài nguyên phù hợp (Trực tiếp hoặc Gián tiếp) dựa trên thông tin sản phẩm đầu ra của quá trình sản xuất.
• Lập lịch sản xuất là giai đoạn lên kế hoạch triển khai quá trình sản xuất, bao gồm: thời gian cần thiết để mua nguyên liệu, thời gian để sản xuất từng phần của sản phẩm, và thời gian để lắp ráp sản phẩm cuối cùng.
• Theo dõi và điều chỉnh là giai đoạn theo dõi quá trình sản xuất và đưa ra giải pháp điều chỉnh lịch trình cũng như nguyên liệu dựa trên điều điều kiện thực tế (nếu có)

Theo nguyên lý trên, Chúng ta có thể thấy: MRP là một hoạt động liên tục và điều chỉnh phù hợp dựa trên nhu cầu thực tế của tình hình sản xuất, khách hàng… nhằm đảm bảo quá trình hoạt động của doanh nghiệp xuyên suốt và ổn định.

3 – Quy trình triển khai cho doanh nghiệp

Triển khai MRP cho một doanh nghiệp yêu cầu một quy trình chi tiết và cẩn thận. Dưới đây là các bước cơ bản:

• Bước 1 – Phân tích nhu cầu: Doanh nghiệp xác định nhu cầu cụ thể bao gồm: thành phẩm, lượng thành phẩm, thời gian cần thiết để sản xuất.
• Bước 2 – Cấu trúc của thành phẩm: Doanh nghiệp phân tích lượng tài nguyên cụ thể để hoàn thành sản phẩm cuối, bao gồm: nguyên liệu, nhân lực, …
• Bước 3 – Lựa chọn phần mềm: Phần mềm hỗ trợ hoạch định tài nguyên rất đa dạng trên thị trường, doanh nghiệp cân nhắc dựa trên nhu cầu và kích thước doanh nghiệp.
• Bước 4 – Đào tạo nhân sự: Nhân sự đóng vai trò quan trọng trong việc vận hành và đảm bảo quá trình MRP hiệu quả, bao gồm: khóa học đào tạo, học hỏi từ các tài liệu hướng dẫn, hoặc tư vấn hỗ trợ của chuyên gia.
• Bước 5 – Theo dõi và tối ưu: Liên tục kiểm tra và cập nhật dữ liệu đảm bảo hệ thống hoạt động sản phẩm chính xác. 

Như vậy, Triển khai MRP là một quá trình đòi hỏi nhiều thời gian và công sức, nhưng nếu được thực hiện chính xác có thể mang lại lợi ích lớn cho doanh nghiệp như quản lý nguyên liệu và sản xuất hiệu quả.

4 – Thách thức và vấn đề có thể gặp phải khi triển khai

Mặc dù MRP có nhiều lợi ích, doanh nghiệp có thể gặp một số thách thức và vấn đề trong quá trình triển khai. Dưới đây là một số điểm cần lưu ý:

• Dữ liệu là yếu tố ảnh hưởng khả năng triển khai MRP, bao gồm: dữ liệu về nguyên liệu, quy trình sản xuất, thời gian sản xuất. 
• Đào tạo nhân sự có thể yêu cầu nhiều công sức và thời gian để đảm bảo nhân sự có thể hiểu biết về nguyên liệu, quy trình sản xuất và các yếu tố khác. 
• Khả năng thích ứng với thay đổi chưa phải điểm mạnh của MRP bởi vì cần nhiều dữ liệu sản phẩm, nguyên liệu, hoặc thời gian sản xuất.
• Chi phí đầu tư ban đầu bao gồm phần mềm, đào tạo nhân sự để doanh nghiệp có thể vận hành MRP

Tóm lại, như 3DS đã trình bày, Việc triển khai MRP có thể đầy thách thức, nhưng với sự chuẩn bị kỹ lưỡng và hiểu biết rõ ràng về hệ thống, doanh nghiệp có thể giảm thiểu những vấn đề này và tận dụng tối đa lợi ích của MRP.

5 – Những công nghệ giúp việc hỗ trợ 

Công nghệ đang thay đổi mọi khía cạnh của cuộc sống, và MRP cũng không phải ngoại lệ. Một số công nghệ mới như trí tuệ nhân tạo (AI), học máy (Machine Learning), và công nghệ in 3D đang tạo ra sự tác động tới việc triển khai MRP: 

• Trí tuệ nhân tạo (AI) và học máy (Machine Learning) giúp MRP hoạt động với những số liệu / dữ liệu dựa trên nhu cầu, tối ưu hóa quy trình sản xuất, và giảm thiểu lỗi. 
• Công nghệ in 3D đem đến cho doanh nghiệp giải pháp sản xuất nhanh chóng và chính xác, giúp giảm thiểu thời gian và chi phí sản xuất. Cuối cùng, hoạt động MRP  giảm bớt phụ thuộc vào nguồn cung nguyên liệu truyền thống.

• Công nghệ Blockchain cải thiện tính minh bạch và an toàn của dữ liệu trong hệ thống MRP. Điều này đặc biệt quan trọng khi lưu trữ và truy cập dữ liệu liên quan đến nguyên liệu và quy trình sản xuất.

Như vậy, tương lai của MRP có thể sẽ bao gồm sự kết hợp giữa các phương pháp quản lý truyền thống và các công nghệ tiên tiến. Việc áp dụng các công nghệ này không chỉ giúp tối ưu hóa quy trình sản xuất, mà còn giúp doanh nghiệp dự đoán và thích nghi với thay đổi một cách nhanh chóng

6 – Tổng kết

Để tổng kết, MRP là một công cụ quản lý sản xuất hiệu quả, giúp doanh nghiệp dự đoán nhu cầu, lập kế hoạch sản xuất và quản lý nguyên liệu một cách chính xác. Mặc dù việc triển khai MRP đầy thách thức, nhưng nó cũng mang lại nhiều lợi ích như tiết kiệm thời gian và chi phí, tăng hiệu quả sản xuất, và cải thiện khả năng đáp ứng nhu cầu khách hàng.

Mặt khác, sự phát triển của công nghệ đang mở ra nhiều cơ hội mới cho MRP. Sự kết hợp giữa MRP và các công nghệ như AI, học máy, công nghệ in 3D, và blockchain có thể tạo ra một hệ thống quản lý sản xuất mạnh mẽ và linh hoạt hơn.

Cuối cùng, MRP không chỉ là một công cụ, mà còn là một chiến lược. Sự thành công của MRP phụ thuộc không chỉ vào việc chọn đúng công nghệ, mà còn vào việc doanh nghiệp hiểu rõ về quy trình sản xuất của mình và khả năng thích ứng với thay đổi. Với sự hỗ trợ của công nghệ và sự cam kết của doanh nghiệp, MRP có thể trở thành một yếu tố quan trọng giúp doanh nghiệp tạo ra sản phẩm chất lượng và đáp ứng nhu cầu khách hàng.